Op 20 maart 2025 vernietigde het Grondwettelijk Hof
middels haar arrest met nummer 48/2025 de nieuwe strengere regels inzake de
betaling van contanten bij transacties tussen een consument en een handelaar
voor oude en edele metalen.
Het arrest volgt op de wijziging van de wet van
2017, die in februari 2024 werd aangepast, waardoor het gebruik van contante
betalingen in bepaalde handelstransacties werd verstrengd. De bepaling brengt
concreet met zich mee dat de betaling voor koperen kabels, oude metalen of
goederen die edele materialen bevatten, niet in contanten mag worden gedaan of
ontvangen wanneer de koper geen consument is, tenzij die edele materialen
slechts in kleine hoeveelheden aanwezig zijn en uitsluitend vanwege hun noodzakelijke
fysische eigenschappen, en tenzij in het geval van een openbare verkoop onder
toezicht van een deurwaarder.
De verzoekende partijen zijn allen marktoperatoren
in de metaalrecyclagesector en zijn van mening dat de bestreden bepaling een
ernstige impact heeft op hun kernactiviteiten. Zij wijzen erop dat sommigen
onder hen in belangrijke mate afhankelijk zijn van de aanlevering van metalen
door particulieren en dat een belangrijk deel van die aanleveringen wordt
afgehandeld door middel van betalingen in contanten. Zij doen gelden dat de
inkomende stroom van te recycleren metalen door de voormelde bepaling ernstig
in gevaar wordt gebracht. Zij leiden eruit af dat zij rechtstreeks en ongunstig
worden geraakt door de bestreden bepaling.
Voorheen bepaalde wet dat enkel betalingen van oude
metalen of goederen die edele stoffen bevatten niet in contanten konden worden
verricht of ontvangen voor een bedrag van meer dan 500 EUR wanneer de verkoper
een consument is en de koper een handelaar.
De wet werd voor edelmetalen dus afgestemd op de
regelgeving voor koperkabels.
Dit amendement kwam voort uit onderstaande
bevindingen van de politie en de Economische Inspectie:
- Veel mensen deden zich voor
als consumenten, terwijl hun regelmatige verkoophoeveelheden wijzen op een
beroepswerkzaamheid, met cumulatieve contante geldopnames van meer dan 1
miljoen euro per jaar in bepaalde kringloopcentra;
- De vorige limiet van 500
euro voor contante betalingen werd vaak omzeild door de 'salamitactiek',
waarbij verkopen boven de limiet werden opgesplitst in kleinere bedragen,
zogezegd door verschillende personen;
-
Sommige schroothandelaars en
juweliers identificeerden de verkoper niet zorgvuldig, wat leidt tot
concurrentieverstoring voor bedrijven die de wet wel naleven;
- Mobiele goudaankopers die in
hotels opereren, drongen aan op contante betalingen, maar er verschenen
weinig verkopers, wat sterke vermoedens wekte dat deze aankopen werden
gebruikt om gestolen juwelen te verbergen.
De vernietiging van het Hof is echter het gevolg
van een vormvoorwaarde die geschonden werd. Zo werd het amendement niet voor
advies voorgelegd aan de Europese Centrale Bank.
Het arrest bevestigt wel dat het gebruik van
contanten in risicovolle sectoren strikt gecontroleerd moet worden om de
integriteit van het financiële systeem te beschermen en witwaspraktijken tegen
te gaan.
Hoewel Arrest nr. 48/2025 de recente wetswijziging
vernietigde, blijft de tendens naar verstrenging van de preventieve
antiwitwasmaatregelen duidelijk.
AMLCO staat in dit kader klaar om uw onderneming te
ondersteunen bij vragen of bij het op punt stellen van een adequaat
antiwitwasbeleid.
