De survival of the fittest in de financiële sector
Ik mag aannemen dat het bedrijfseconomische uw interesse wegdraagt. U heeft immer het magazine in de hand dat daarop bij uitstek ingaat. Als u ook nog eens deze column leest, betekent dat dat het financiële en het fiscale uw bijzondere aandacht wegdraagt.
Als u ook nog eens deze column leest, betekent dat dat het financiële en het fiscale uw bijzondere aandacht wegdraagt. De kans is groot dat dan ook vaak omgaat met financiële dienstverleners. En wellicht zijn even velen onder u zelf financiële dienstverlener. De categorie van de dienstverleners die zich in de brede sfeer van het financiële ophouden vormt intussen een klein leger in onze overwegend tertiaire economie. Dat leger wordt gevormd door elitetroepen als bankiers, verzekeraars en vermogensbeheerders maar daartoe horen ook de cijferberoepers zoals ook accountants en belastingconsultenten. Lager in de rangen zijn troepen te vinden die zichzelf zelfs niet altijd rekenschap geven van het feit dat ze van dat leger deel uitmaken. Tot deze manschappen tegen wil en dank, zijn onder meer notarissen en zelfs advocaten.
Het punt is dat binnen dat leger een stille maar daarom niet minder heftige revolutie aan de gang is. In de komende tijd zullen de troepen dan ook drastisch uitgedund worden.
De Financial Action Task Force (FATF), de gespecialiseerde intergouvernementele organisatie die de strijd aanbindt met het financieel misdrijf witwas, hield eind vorig jaar en begin dit jaar zowel het Belgische wettelijk kader als de haar handhavingspolitiek inzake anti-witwaswetgeving tegen het licht. De conclusies die FATF trekt zijn niet onverkort positief. Het wettelijk kader is deugdelijk. Maar de FATF kan er tezelfdertijd niet aan voorbij dat er nog heel wat tekortkomingen op het praktische vlak zijn. De correcte implementatie en toepassing van de anti-witwaswet is de Belgische achillespees. Aan alle ondernemingen in de sector, aan alle beroeps- en belangenverenigingen en aan alle financiële dienstverstrekkers, is daarmee het onmiskenbare signaal gegeven dat niet enkel bezinning, maar wel een plan van remediëring zich met urgentie opdringt. Dit moet voor de hele sector een wake up call zijn. Met dit schot voor de boog mag niet halfslachtig worden omgegaan. Ook voor de overheid is het signaal gegeven dat er nu absoluut werk moet worden gemaakt van op het veld laten naleven van de anti-witwaswetgeving. Ook de overheid zal uit een ander vaatje moeten tappen, want dat is heel andere koek als de wetgeving eenvoudigweg “a jour” houden.
Daarenboven er zijn staan nog grotere uitdagingen voor de deur. Het Europees besluitvormingsniveau staat alweer klaar met een nieuwe richtlijn. Dat is intussen al de vierde. Deze laatste van het kwartet anti-witwasrichtlijnen stelt zich tot doel de effectiviteit van de preventie op het witwasvlak te verhogen. Dat gebeurt met een nieuw arsenaal sancties. Die sanctionering moet inderdaad aanzetten tot meer preventie activiteit. En ook al is het openstaande deuren intrappen, de sancties inzake anti-witwas zijn niet van de poes. Bovendien hebben die sancties ondanks de immense geldbedragen waarmee ze gepaard gaan, nog een tweede effect. Met name : reputatieschade. In het huidig klimaat verdragen noch de maatschappij, noch het economisch weefsel dat marktdeelnemers zich niet aan de compliance-regels houden. Het is vanuit veiligheidsperspectief onverantwoord en vanuit economisch perspectief getuigend van oneerlijke concurrentie. Een deugdelijk anti-witwas-beleid opzetten drukt inderdaad op zowel de rendabiliteit als de winstgevendheid. In die veld slagen dragen dus veel financiële dienstverleners te sneuvelen. Wie zich niet binnen kort termijn rekenschap daarvan rekenschap geeft wellicht een vogel voor de kat.
Wie niet overtuigd is, wordt uitgedaagd om kritisch oog en oor de media te volgen. Zonder twijfel zal minstens de schaduw van deze revolutie zich ook in de komende twee weken een af andere wijze aftekenen in de media. Twee weken terug zetten de kranten de eerste drieduizend slachtoffers van deze aan de gang zijnde revolutie op de voorpagina. Omdat zij niet langer in staat waren met hun administratieve in orde te zijn, hebben reeds 3000 verzekeringsmakelaars er reeds de brui aan gegeven. Survival of the fittest dus. Maar vergis u niet. Darwin heeft aangetoond dat het niet de grootste zijn die overleven, maar wel diegene die zich het snelste kunnen aanpassen. In dit geval aan de nieuwe administratieve verplichtingen. To comply or not to comply that’s the question.