Witwas in 3 fasen
Empirisch gezien, wordt het witwasproces traditioneel ingedeeld in drie fasen, hoewel er dient te worden benadrukt dat diverse witwasoperaties niet steeds in dit klassieke model kunnen worden gevat.
De voorwas (plaatsing)
In deze fase brengt de witwasser geld van criminele herkomst in het legale financiële systeem met alle middelen die daartoe voorhanden zijn, bijvoorbeeld door grote sommen op te delen en op verschillende rekeningen te storten (het zogenaamde "smurfen"). Die stortingen worden ofwel rechtstreeks uitgevoerd ofwel via monetaire instrumenten zoals cheques, overschrijvingen, ... De aldus opgesplitste sommen worden vervolgens doorgesluisd naar andere rekeningen. Men wil op deze wijze kunnen genieten van de opbrengsten of men zal hiermee andere medespelers in de criminele ketting willen betalen.
Van zodra het geld op een rekening is gestort, is het witwasproces gestart.
Voorbeelden:
- Huisjesmelker brengt cashontvangsten naar accountant voor de oprichting van een nieuwe vennootschap
- Drugverkoper stort ontvangsten op een rekening
- Opbrengsten van de verkoop van smokkelwaren worden omgezet naar USD
- ...
De hoofdwas (Versluiering)
Gedurende deze fase voert de criminele organisatie het aantal verrichtingen van diverse aard op (bijvoorbeeld aankopen, verkopen, beursbeleggingen, ...) om de traceerbaarheid van de geldsommen te verstoren en zo de herkomst ervan te versluieren.
Gebruikte tactieken zijn onder andere het opnemen van cashgelden om deze te storten op andere rekeningen of het oprichten van nieuwe vennootschappen in exotische landen waarnaar fondsen worden versluisd. Vaak gaat dit gepaard met vervalste documenten (facturen, leningsovereenkomsten, …) die de geldstroom moeten rechtvaardigen.
Voorbeelden
- Moneymule of een zogenaamde katvanger, zijnde iemand die zijn of haar bankrekening laat misbruiken om illegale gelden te ontvangen, neemt het geld cash van rekening en verstuurt via Western Union naar Oekraïne
- Geld verbonden aan valse facturenstromen gaan van de ene vennootschapsrekening naar de andere waarbij er valse facturen worden opgesteld
- Fictieve loterijwinsten
- Een lening die men zichzelf toekentd via een vennootschap
- Manipulatie van de winsten via onder- of overfacturatie
De nawas (Integratie)
In de laatste fase worden de geldsommen weer in legale economische activiteiten geïnvesteerd zoals bijvoorbeeld vastgoed, luxeproducten, het oprichten van vennootschappen, ... Hierbij slaagt de witwasser erin een economische of andersoortige verantwoording te geven aan de illegaal verkregen fondsen.
Voorbeelden
- De aankoop van aandelen met de opbrengsten uit druggelden
- Aankoop van een villa met de opbrengst van gedwongen prostitutie
- Geld onttrokken aan failliete vennootschap dient tot startkapitaal van een nieuwe
- ...